19 stycznia 2021

Zmiany rynku tworzyw sztucznych

Rok 2021 przynosi wiele zmian dotyczących głównie opakowań z tworzyw sztucznych. W życie wchodzą zapisy z dyrektywy SUP oraz podatek od plastiku. Na czym zmiany będą polegały?

PRODUKTY JEDNORAZOWEGO UŻYTKU

Zakaz wprowadzania do obrotu – grupa 10

W tym roku wchodzi w życie część obowiązków wynikających z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (tzw. SUP Single-Use Plastics).

Co jest bardzo ważne – dyrektywa ta nie została jeszcze transponowana do polskiego prawa, zatem czekamy na projekt zmian ustawy o gospodarce opakowaniami lub założenia nowej ustawy, którą przygotuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Nie znamy dat, jednakże oczywiście spodziewamy się terminowego wdrożenia wymagań.

Jeżeli zapisy zostaną przeniesione wprost, pierwszą najważniejszą zmianą jest zakaz wprowadzania do obrotu następujących produktów z tworzyw sztucznych (tradycyjnych i z tworzyw biodegradowalnych) od 3 lipca 2021 r.:

  1. Patyczki higieniczne, z wyjątkiem wymazówek do celów medycznych,
  2. Sztućce (noże, widelce, łyżki, pałeczki),
  3. Talerze,
  4. Słomki (za wyjątkiem używanych do celów medycznych),
  5. Mieszadełka do napojów,
  6. Patyczki do balonów dla konsumentów, nie dotyczy balonów przemysłowych i do celów profesjonalnych,
  7. Pojemniki na żywność z EPS,
  8. Pojemniki na napoje z EPS, w tym nakrętki i wieczka,
  9. Kubki na napoje z EPS, w tym nakrętki i wieczka,
  10. Produkty (wszelkie) z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.

Cele redukcji – żywność i napoje na wynos

Trwa pandemia, a ilość wydawanych opakowań na wynos bije rekordy. Dyrektywa i do tych opakowań przewidziała pewne rozwiązania prawne. Do 3 lipca ministerstwo powinno przygotować opis środków, które będą zastosowane w celu redukcji użycia opakowań na żywność na wynos i kubków na napoje (z materiałów innych niż z EPS). Środkami takimi mogą być na przykład obowiązkowe opłaty pobierane od konsumenta za każde wydane opakowanie tego typu z tworzywa lub obowiązek zapewnienia wielorazowych alternatyw lub zakaz wprowadzania na rynek. Wyznaczony cel redukcji będzie musiał być osiągnięty w roku 2026 w stosunku do roku 2022.

OZNAKOWANIE

Od tego roku wchodzi również obowiązek umieszczania dodatkowego oznakowania, o zawartości plastiku i szkodliwości porzucania odpadów, następujących produktów:

  1. Podpaski, tampony, aplikatory do tamponów,
  2. Chusteczki nawilżane do higieny osobistej i użytku domowego,
  3. Wyroby tytoniowe z filtrami i filtru do wyrobu papierosów,
  4. Kubki na napoje, inne niż z EPS.

 

Wzory oznakowania wraz z rozporządzeniem wykonawczym Komisji z grudnia 2020r. można pobrać tu: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX%3A32020R2151&fbclid=IwAR1I9teVyhkarmhsHV9iZ0JwuyRSp8NkHgyLRMKqHvbrmRmUh2vRR4tSlS0#d1e40-57-1

DYREKTYWA ODPADOWA I OPAKOWANIOWA

W związku ze zmianami dyrektywy odpadowej i opakowaniowej w polskim prawie znajdą się znowelizowane cele recyklingu dla odpadów komunalnych oraz dla odpadów opakowaniowych. Cele te najwcześniej będą obowiązywać od 2022 roku. Zniknie natomiast poziom odzysku do osiągnięcia przez przedsiębiorców. Częściowo zmiany są już zawarte w nowelizacji opiniowanej zmiany ustawy o odpadach oraz innych ustaw. Po osiągnięciu ostatecznego kształtu przekażemy Państwu zakres zaakceptowanych zmian.

PODATEK OD PLASTIKU

Od 1 stycznia 2021 obowiązuje podatek za opakowania z tworzyw sztucznych niepoddanych recyklingowi, w wysokości 0,80 eurocentów za kilogram i jest on nałożony na państwa członkowskie. Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie udostępniło założeń rozstrzygających m.in. czy opłaty poniesie rząd czy przemysł oraz jaki ewentualny mechanizm przełożenia tych opłat będzie. Do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia:

  • Wysokości stawki (niektóre kraje nałożyły niższą opłatę, ale na wszystkie wprowadzane tworzywa bez względu na osiągnięty poziom i rodzaj tworzywa),
  • Na kogo opłata będzie nałożona (na producenta czy wprowadzającego).

TRANSPORT ODPADÓW Z TWORZYW

Od 1 stycznia 2021 r. możliwy jest przewóz odpadów z tworzyw sztucznych na listach zielonych wyłącznie, kiedy są zupełnie pozbawione zanieczyszczeń. Stanowi to nie lada wyzwanie dla służb granicznych i celnych.  Do tej pory większość plastikowych odpadów opakowaniowych była uznawana do celów przemieszczania za odpady inne niż niebezpieczne i w związku z tym znalazły się one w zielonym wykazie w unijnym rozporządzeniu w sprawie przemieszczania odpadów. W maju 2019 r. strony konwencji bazylejskiej uzgodniły, że za ujęte w zielonym wykazie uznaje się jedynie przemieszczanie wstępnie posortowanych, czystych tworzyw sztucznych nadających się do bezpośredniego recyklingu, które są wolne zanieczyszczeń.

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/2174 z dnia 19 października 2020 r. zmieniające załączniki IC, III, IIIA, IV, V, VII i VIII do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przemieszczania odpadów.